Czym jest dostępność cyfrowa i kogo dotyczy?
Obecnie większość informacji urzędowych można znaleźć w Internecie. Także z wielu usług da się skorzystać bez wychodzenia z domu. Niestety osoby ze szczególnymi potrzebami nie zawsze mają taką możliwość. Dlatego tak ważne jest, aby równolegle zapewniać nie tylko dostępność architektoniczną, ale też cyfrową. Czym jest dostępność cyfrowa i kogo dotyczy? Wyjaśniamy to w oparciu o Ustawę o Dostępności i Polski Akt Dostępności.
Statystyki pokazują, że problem wykluczenia cyfrowego wciąż jest dość duży. Aż 25% wszystkich użytkowników Internetu nie jest w stanie w pełni korzystać z treści i usług udostępnianych w sieci. Dlatego urzędy i prywatne firmy powinny poważnie podejść do tego tematu.
Co to jest dostępność cyfrowa i jakie są jej rodzaje?
Dostępność cyfrowa to dostosowanie treści cyfrowych tak, aby mogły z nich korzystać wszystkie osoby, niezależnie od ich możliwości fizycznych, intelektualnych czy technologicznych. Chodzi o usuwanie barier, które mogą utrudniać lub uniemożliwiać dostęp do informacji i usług w Internecie. Wszelkie wytyczne dotyczące dostępności cyfrowej wynikają z Ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami z dnia 19 lipca 2019 r.
Dostępność można podzielić na architektoniczną, informacyjno-komunikacyjną i cyfrową. W kontekście tej ostatniej mówi się o:
- Dostępności cyfrowej w mediach społecznościowych – polega na prowadzeniu social mediów zgodnie z zasadami dostępności (zamieszczanie tekstów alternatywnych dla grafik, odpowiednie formatowanie tekstu czy zapewnianie napisów do filmów).
- Dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych – obejmuje tworzenie i aktualizację stron oraz aplikacji w sposób zgodny z międzynarodowymi standardami, takimi jak WCAG (Web Content Accessibility Guidelines). Dostępne serwisy powinny zapewniać m.in. odpowiedni kontrast tekstu i tła, możliwość obsługi za pomocą klawiatury czy uproszczoną nawigację.
- Dostępności cyfrowej dokumentów – odnosi się do publikacji dokumentów w formatach umożliwiających ich odczytanie przez czytniki ekranowe. Dotyczy to głównie plików PDF i Word, które powinny być właściwie sformatowane i napisane.
Dostępność cyfrowa a Polski Akt Dostępności
Polski Akt Dostępności to określenie na Ustawę o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze z dnia 26 kwietnia 2024 r. Dokument jest formą implementacji przepisów Unii Europejskiej. W kontekście dostępności cyfrowej, akt ten zobowiązuje przedsiębiorców do dostosowania swoich produktów i usług cyfrowych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Kto może być wykluczony cyfrowo?
Cyfrowe wykluczenie to zjawisko, które dotyka osoby napotykające trudności w korzystaniu z technologii cyfrowych. Do grup szczególnie narażonych należą:
- osoby z niepełnosprawnościami – na przykład osoby niewidome, niedowidzące, niesłyszące, z zaburzeniami intelektualnymi.
- osoby starsze – często mają trudności z obsługą nowych technologii ze względu na brak umiejętności lub ograniczenia fizyczne, takie jak problemy ze wzrokiem lub innymi zmysłami.
- osoby niemające dostępu do Internetu – w tym mieszkańcy terenów wiejskich lub obszarów słabo rozwiniętych technologicznie.
- osoby z niskim poziomem kompetencji cyfrowych – w tym osoby o niższym poziomie wykształcenia lub mające ograniczone możliwości edukacyjne.
Kogo dotyczą przepisy o dostępności cyfrowej?
Przepisy dotyczą zarówno podmiotów publicznych, jak i niektórych przedsiębiorców. Zgodnie z ustawą o dostępności cyfrowej, wszystkie strony internetowe i aplikacje mobilne podmiotów publicznych muszą spełniać standardy WCAG. Dotyczy to również dokumentów, wideo i innych treści cyfrowych.
Polski Akt Dostępności rozszerza wymagania na sektory prywatne, które oferują usługi, takie jak bankowość, e-commerce czy transport publiczny. Przedsiębiorcy zobowiązani są do zapewnienia, że ich produkty i usługi są dostępne dla szerokiego grona odbiorców. Czas na zastosowania się tego przepisu mają do 28 czerwca 2025 roku.
Sektory, które szczególnie powinny dbać o eliminację barier cyfrowych:
- Administracja publiczna
- Służba zdrowia
- Transport
- E-commerce
- Media i telekomunikacja
- Bankowość
Jak zapewnić dostępność strony internetowej lub aplikacji mobilnej?
W przypadku tworzenia nowych stron można skorzystać z szablonów WCAG, które umożliwiają stworzenie dostępnej domeny.
Aby zapewnić poszczególne wytyczne na istniejących stronach, często konieczna jest pomoc zewnętrznej firmy, która przeprowadzi audyt dostępności cyfrowej. Wtedy stan witryny bada ekspert. Czasami w audytach biorą udział osoby z niepełnosprawnością (testują funkcjonalności i dzielą się swoimi spostrzeżeniami). Po zakończeniu audytu, zleceniodawca otrzymuje raport z informacjami, które elementy działają prawidłowo, a które wymagają modyfikacji.
Jeśli potrzebujesz wsparcia przy zapewnianiu dostępności cyfrowej swojej strony lub usługi, możesz skorzystać z pomocy GovTech Grupa WW. Realizujemy audyty i wdrażamy zalecenia z raportów.