Parking dla osób z niepełnosprawnością – jakie wymagania należy spełnić?

Opublikowano 14 czerwca 2024, 06:17
Miejsce parkingowe dla osób z niepełnosprawnością

Parkingi dla osób niepełnosprawnych stanowią kluczowy element infrastruktury miejskiej, mający na celu zapewnienie równych szans w dostępie do przestrzeni publicznej. Wymagania dotyczące ich projektowania i użytkowania są ściśle określone przez przepisy prawne oraz normy techniczne. Spełnienie wszystkich wytycznych jest niezbędne, aby zagwarantować bezpieczne i komfortowe korzystanie z miejsc parkingowych przez osoby z ograniczoną mobilnością.  Gdzie powinno być zlokalizowane stanowisko postojowe dla niepełnosprawnych? Jakie musi mieć wymiary?

Kwestie związane z zapewnieniem miejsc parkingowych dostosowanych do osób z niepełnosprawnością reguluje przede wszystkim rozdział 3 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dokument określa między innymi wymiary i odległości pomiędzy poszczególnymi stanowiskami postojowymi. 

Parking dla osób z niepełnosprawnością – przepisy dotyczące lokalizacji miejsca postojowego 

Przy planowaniu zagospodarowania działki budowlanej konieczne jest przygotowanie miejsc postojowych dla stałych użytkowników oraz osób przebywających okresowo, w tym także stanowisk dla samochodów osób niepełnosprawnych

Liczba miejsc postojowych oraz organizacja parkingów muszą być zgodne z wytycznymi miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Należy przy tym uwzględnić minimalną liczbę stanowisk dla osób z niepełnosprawnościami. 

W § 18 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r znaleźć można dokładne wytyczne dotyczące lokalizacji parkingu dla niepełnosprawnych:

  • dla miejsc postojowych przeznaczonych wyłącznie dla osób z niepełnosprawnościami transportowanych samochodami osobowymi nie obowiązuje minimalna odległość od okien budynków,
  • w przypadku budynków użyteczności publicznej parking dla osób niepełnosprawnych powinien znajdować się jak najbliżej głównego wejścia do budynku, 
  • jeśli parking dla niepełnosprawnych nie przynależy do żadnego budynku, miejsca dla osób z niepełnosprawnościami powinny być usytuowane możliwie blisko specjalnie dostosowanego wyjścia z parkingu, 
  • w skomplikowanych architektonicznie miejscach należy wyposażyć parking w wizualne, słuchowe i dotykowe systemy nawigacji, aby ułatwić orientację w trakcie jazdy. 
  • dla wsparcia osób z niepełnosprawnością wzroku systemy prowadzenia powinny wyróżniać się na tle otoczenia (wyrazisty kolor oznaczeń). 

Na jakiej nawierzchni powinien być wykonany parking dla osób z niepełnosprawnością? 

Nawierzchnia stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych powinna być utwardzona, równa i gładka, z odpowiednim spadkiem zarówno podłużnym, jak i poprzecznym. Najlepiej sprawdzają się nawierzchnie wykonane z betonu asfaltowego lub cementowego, które powinny mieć współczynnik odbicia światła słonecznego (SR Value) wynoszący co najmniej 0,33. Istotne jest również to, aby miejsca postojowe były zacienione przez istniejące drzewa lub nowo posadzone rośliny. Dodatkowo, zaleca się, aby parking dla niepełnosprawnych znajdował się pod zadaszeniem wykonanym z materiałów o SR Value minimum 0,33 bądź pokrytym panelami słonecznymi lub zielenią

Zgodnie z wytycznymi nie powinno się tworzyć parkingów dla niepełnosprawnych na nawierzchniach brukowanych wykonanych z kostki kamiennej, chyba że są one elementem zabytkowej tkanki miejskiej. Można natomiast stworzyć stanowisko parkingowe na nawierzchni brukowanej z kostki betonowej posiadającej niefazowane krawędzie oraz ciętej kostki kamiennej. W sytuacjach, gdy używa się współczesnych materiałów do wkomponowania w dotychczasowe nawierzchnie, zaleca się, aby były one gładkie i estetycznie dopasowane do istniejącej infrastruktury. 

Gdy parkingi mają nawierzchnię ażurową, stanowiska postojowe dla osób z niepełnosprawnościami powinny mieć pełną, nieperforowaną strukturę. Na parkingach z nawierzchnią gruntową trzeba utwardzić przynajmniej jedną kopertę. Warto pamiętać, że ten rodzaj nawierzchni na stanowiskach postojowych może być stosowany jedynie na terenach przyrodniczo chronionych, takich jak parki czy lasy, pod warunkiem ich stabilizacji lub wzmocnienia geokratami stalowymi lub z tworzyw sztucznych o średnicy oczek nie większej niż 2 cm. 

Parking dla niepełnosprawnych – wymiary 

Wymiary miejsc postojowych dla osób z niepełnosprawnością muszą być zgodne zarówno z § 21 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakimi powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, jak i Normą ISO 21542:2011 ,,Building construction – Accessibility of the built environment”. Dokładne parametry, które muszą posiadać koperty na parkingu dla niepełnosprawnych to

  • 360 x 500 cm (zaleca się 600 cm), 
  • 360 x 600 cm (zaleca się 700 cm) – dotyczy parkingów dla niepełnosprawnych znajdujących się wzdłuż jezdni, 
  • 360 x 900 cm - w przypadku miejsc postojowych dla busów lub pojazdów osobowych z podnośnikiem transportujących osoby niepełnosprawne. 

Miejsca garażowe powinny umożliwiać wjazd wózkiem inwalidzkim z drogi manewrowej do samochodu przynajmniej z jednej strony, przy czym szerokość tej przestrzeni nie może być mniejsza niż 1,2 metra. Takie stanowiska mają znajdować się na poziomie terenu lub na kondygnacjach, do których osoba niepełnosprawna może dostać się poprzez pochylnię. 

Miejsce postojowe na parkingu dla niepełnosprawnych a dostęp do chodnika 

Stanowiska postojowe muszą być wygodnie połączone z najbliższym chodnikiem. Idealne rozwiązanie to takie, które umożliwia łatwy wjazd wózkiem inwalidzkim, czy to za pomocą pochylni, czy wyrównania poziomów między drogą a chodnikiem. Lokalizacja miejsca postojowego względem jezdni musi gwarantować maksymalne bezpieczeństwo. Wygodny dostęp do chodnika można zapewnić poprzez: 

  • podniesienie nawierzchni stanowiska postojowego do poziomu chodnika, 
  • obniżenie sąsiedniego chodnika do poziomu stanowiska postojowego, 
  • obniżenie chodnika na całej długości stanowiska postojowego, 
  • miejscowe podniesienie stanowiska postojowego, 
  • miejscowe obniżenie chodnika do poziomu stanowiska postojowego. 

Znak „parking dla niepełnosprawnych” – czy jest obowiązkowy? 

W przypadku parkingów z nawierzchnią utwardzoną, miejsca postojowe dla osób z niepełnosprawnościami powinny być wyraźnie oznakowane malowaniem całej koperty na niebiesko (znak poziomy). Dodatkowo, parking powinien być oznaczony znakiem pionowym z piktogramem osoby na wózku inwalidzkim (D-18 z tabliczką T-29 lub D-18a z tabliczką T-29). W przypadku oznaczeń poziomych najlepiej zastosować farbę antypoślizgową.

Ilość miejsc dla niepełnosprawnych na parkingu osiedlowym

To, ile miejsc na parkingu dla niepełnosprawnych powinno się, znajdować zależy od jego rozmiaru. Tak wynika z Ustawy o drogach publicznych z dnia 21 marca 1985 r. Według obowiązujących przepisów, zarządca parkingu musi zagwarantować:

  • 1 miejsce dla niepełnosprawnych, gdy parking ma od 6 do 15 stanowisk,
  • 2 miejsca dla niepełnosprawnych, gdy parking ma od 16 do 40 stanowisk,
  • 3 miejsca dla niepełnosprawnych, gdy parking ma od 41 do 100 stanowisk,
  • 4% liczby wszystkich stanowisk, gdy parking ma ponad 100 miejsc.

Przygotowanie miejsca parkingowego dla niepełnosprawnych to jeden z podstawowych obowiązków zarządcy parkingu. Dokument, taki jak karta parkingowa uprawnia do korzystania z uprzywilejowanych miejsc, które zapewnią  komfortowy i bezpieczny dostęp do budynków publicznych wszystkim osobom z niepełnosprawnością. Dlatego należy zaprojektować stanowiska parkingowe we właściwy sposób, aby takie miejsca posiadały. W innym razie parkingi nie będą spełniać swojej funkcji.

Autor: Michał Nieroda

Ukończył dziennikarstwo i komunikację społeczną. Copywriter WCAG, który śledzi i analizuje najnowsze przepisy prawne w kontekście osób ze szczególnymi potrzebami, a także opisuje najważniejsze zmiany dotyczące standardów dostępności.

Patron merytoryczny atrykułu: Kinga Chojnacka

Lider zespołu wdrożeniowego – pracuje jako specjalista w obszarze komponentu architektonicznego. Z wykształcenia jest architektem krajobrazu. Posiada doświadczenie w dziedzinie projektowania krajobrazu wielofunkcyjnego. Obecnie specjalizuje się w zakresie sporządzania i raportowania audytów dostępności architektonicznej w budynkach użyteczności publicznej, zgodnie z wytycznymi „Ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami”. Współpracowała z architektami w zakresie projektowania i urządzania terenów zieleni prywatnej oraz publicznej.