Zmiany w przepisach dotyczących kart parkingowych dla niepełnosprawnych w 2024 roku 

Opublikowano 29 maja 2024, 11:10
handicap parking scaled e1721737510941 GrupaWW GovTech

Dla osób posiadających kartę parkingową obecny rok niesie kilka istotnych zmian. W kwietniu ustanowiono nowe przepisy unijne dotyczące przywilejów dla inwalidów. Nowe prawo ma obowiązywać na terenie wszystkich państw członkowskich. Dodatkowo, w 2024 roku mija ostateczny termin ważności wielu kart parkingowych dla niepełnosprawnych. W takiej sytuacji konieczne będzie złożenie nowego wniosku o wyrobienie dokumentu. Na czym dokładnie polegają nadchodzące zmiany? 

Spis treści: 

Na skutek nowelizacji wprowadzonej w 2014 roku karta inwalidzka nie jest przyznawana bezterminowo. Termin ważności to maksymalnie 5 lat w przypadku osoby fizycznej lub 3 lata, jeśli dokument przyznany jest placówce opiekuńczej. Posiadanie karty parkingowej dla niepełnosprawnych pozwala korzystać z szeregu przywilejów. 

Karta parkingowa dla niepełnosprawnych – aktualne uprawnienia 

Jednym z najważniejszych przywilejów, do których uprawnia karta dla inwalidów jest możliwość parkowania na tak zwanych kopertach, czyli oznaczonych na niebiesko miejscach dla osób niepełnosprawnych. Znajdują się one w bliskiej odległości od urzędów, instytucji, sklepów czy budynków mieszkalnych. Dzięki temu osoba z niepełnosprawnością może w szybszy i łatwiejszy sposób dotrzeć do konkretnego miejsca. Dlatego poszczególne ośrodki powinny pamiętać o zapewnieniu takiej funkcjonalności. To jeden z podstawowych elementów dostępności architektonicznej. 

W niektórych miastach karta inwalidzka zwalnia z opłat na płatnych parkingach. Warto zapytać o to w starostwie lub w wydziale komunikacji. Dodatkowym uprawnieniem jest to, że osoba z kartą parkingową dla niepełnosprawnych nie musi stosować się do niektórych znaków drogowych (ma wtedy zachować szczególną ostrożność). Mowa o znakach, takich jak: 

  • zakaz ruchu w obu kierunkach, 
  • zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z wyjątkiem motocykli jednośladowych, 
  • zakaz wjazdu motocykli, 
  • zakaz wjazdu autobusów, 
  • zakaz wjazdu motorowerów, 
  • zakaz postoju, 
  • zakaz postoju w dni nieparzyste, 
  • zakaz postoju w dni parzyste, 
  • strefa ograniczonego postoju. 

Źródło: https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-karte-parkingowa   

Karta parkingowana czym polegają nowe przepisy unijne? 

Osoby z niepełnosprawnościami napotykają często na wiele barier utrudniających codzienne funkcjonowanie. Przepisy dotyczące dostępności w wielu krajach nie są respektowane w taki sam sposób. Dlatego Parlament Europejski postanowił ujednolicić obowiązujące prawo. W kwietniu 2024 roku przegłosowany został projekt wprowadzający dwa nowe dokumenty: europejską kartę osoby z niepełnosprawnością i europejską kartę parkingową osoby niepełnosprawnej. 

Pierwszy dokument będzie potwierdzał posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności. Ma być respektowany przez wszystkie kraje należące do Unii Europejskiej i uprawniać do zniżek, darmowych wejściówek na wydarzenia kulturalne czy dostępu do usług poza kolejką. Europejska karta parkingowa dla osób niepełnosprawnych zastąpi karty wydawane przez poszczególne kraje. Zapewni takie same przywileje w każdym państwie UE. 

W jaki sposób wydawana będzie europejska karta parkingowa? 

Europejska karta osoby z niepełnosprawnością ma być dostępna w wersji cyfrowej i fizycznej. Co istotne, jej wyrobienie ma być darmowe. Unijną kartę parkingową będzie można uzyskać w formie fizycznej. Zalecenia są jednak takie, aby dokument był wydawany także w formie cyfrowej. Dzięki temu ponoszone koszty administracyjne zostałyby zmniejszone. Na razie nie ma jeszcze dokładnego terminu, od którego będzie można ubiegać się o oba dokumenty. 

Dlaczego w 2024 roku wielu osób musi wymienić kartę dla inwalidów? 

Mimo, że ogólnoeuropejskie dokumenty dla osób z niepełnosprawnością wejdą w życie dopiero w przyszłości, to i tak wiele osób będzie musiało wymienić swoją dotychczasową kartę parkingową jeszcze w tym roku. Dlaczego? Po pierwsze, niektórym skończy się trzyletni lub pięcioletni termin ważności dokumentu. Drugi powód wynika z ustawy z dnia 19 grudnia 2023 r. o szczególnych rozwiązaniach służących zachowaniu ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności oraz orzeczeń o stopniu niepełnosprawności. Przepisy wprowadzono po to, żeby ograniczyć skutki pandemii. Poprzez ustawę wszystkie karty dla inwalidów, których termin ważności upłynął od 9 marca 2020 roku są ważne do 30 września 2024 roku. Aby po tym czasie korzystać z posiadanych uprawnień, należy ponownie złożyć wniosek o wydanie karty. 

Wniosek o miejsce parkingowe – wzór 

Urzędy, instytucje czy budynki mieszkalne powinny być dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dlatego wiele ośrodków zleca audyt architektoniczny, który pozwala sprawdzić, czy przestrzeń jest odpowiednio zaprojektowana. 

wzór wniosku o miejsce parkingowe dla osoby niepełnosprawnej

Źródło: https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-karte-parkingowa (w sekcji: „co musisz przygotować”)

Jeśli w danym osiedlu nie ma niebieskiej koperty, osoba z kartą inwalidzką może złożyć wniosek o przygotowanie miejsca parkingowego. Wzór takiego dokumentu powinien znajdować się na stronie internetowej organu zarządzającego danym budynkiem (np. dzielnicy, osiedla). Znajduje się też na stronie internetowej Gov.pl.

Autor: Michał Nieroda

Ukończył dziennikarstwo i komunikację społeczną. Copywriter WCAG, który śledzi i analizuje najnowsze przepisy prawne w kontekście osób ze szczególnymi potrzebami, a także opisuje najważniejsze zmiany dotyczące standardów dostępności.